Co to są antyoksydanty i czemu są tak ważne?

Opublikowano przez

Antyoksydanty to hasło, które często pojawia się w moich książkach i artykułach. Czasem je objaśniam, a czasem mam nadzieję, że już wiecie o co chodzi 🙂

Temat związków o działaniu antyoksydacyjnym przewijał się już między innymi w moich książkach o chorobie Hashimoto (na przykład Hashimoto. Dieta i styl życia w chorobie) oraz oczywiście w Diecie Anti-Aging – gdzie odgrywał kluczową rolę. Sporo o antyoksydantach będzie także w mojej nowej książce o warzywach, która ukaże się w przyszłym roku. Dzisiaj opowiem wam pokrótce, o co z tymi antyoksydantami chodzi.

owoce jagodowe i zioła - źródła antyoksydantów
fot. Pixabay/ rawpixel

Co to są antyoksydanty?

Antyoksydanty, czyli inaczej przeciwutleniacze wymiatają szkodliwe wolne rodniki i reaktywne formy tlenu, które mają zdolność dokonywania rozmaitych zniszczeń w organizmie.

Wolne rodniki i reaktywne formy tlenu powstają naturalnie w organizmie (ma to swoje znaczenie i sens) ale również przedostają się z zewnątrz (np. na skutek zanieczyszczeń, zażywania używek, niektórych typów żywności, kontaktu z chemikaliami i toksycznymi substancjami, których jest wokół nas więcej, niż Ci się wydaje). W dzisiejszych czasach połączenie wszystkich wymienionych to istna kumulacja, z którą organizm często sobie nie radzi. Taką sytuację nazywamy stresem oksydacyjnym.

Jak sobie radzić ze stresem oksydacyjnym?

Tu z pomocą przychodzi właściwie zbilansowana dieta. Musi ona np. uwzględniać produkty, które dostarczą nam składników mineralnych niezbędnych do budowy naszych własnych enzymów antyoksydacyjnych. Ale to nie wszystko!

Ważne są także substancje wytwarzane w roślinach, np. witaminy i polifenole. Owoce, warzywa, orzechy, pełnoziarniste zboża, pestki i nasiona, kiełki, nierafinowane oleje to prawdziwe bogactwo przeciwutleniaczy. Niestety dieta wielu osób jest uboga w te dobre składniki.

Czym grozi zbyt mała ilość antyoksydantów w diecie?

Niedobór antyoksydantów sprzyja rozwojowi chorób i problemów takich jak np.

  • miażdżyca
  • choroba wieńcowa (i jej konsekwencje, np. zawał)
  • udary
  • nowotwory
  • niektóre choroby autoimmunologiczne
  • choroby skóry
  • przedwczesne starzenie
  • nieładny wygląd cery
  • zwyrodnienie plamki żółtej oka (które prowadzi do ślepoty)
  • cukrzyca typu 2
  • choroby neurodegeneracyjne (np. choroby Alzheimera i Parkinsona)

Jaki z tego wniosek? Spożywając pokarmy bogate w antyoksydanty (np. owoce i warzywa) możemy zniwelować ryzyko powyższych problemów lub całkiem im zapobiec. Dieta zasobna w związki przeciwutleniające sprzyja również ładnemu, młodemu wyglądowi cery i włosów. Uważa się, że może ona również spowalniać procesy starzenia się.

Gdzie znaleźć przeciwutleniacze?

Kilka akapitów wyżej, sygnalizowałam już, gdzie znajdują się te pożyteczne związki. Pora jednak na konkrety. W jakich produktach antyoksydanty znajdują się w największej ilości? Oto niektóre z nich:

  • Warzywa kapustne (brokuły, kapusta, kalafior, brukselka, jarmuż)
  • Owoce jagodowe (maliny, jagody, borówki, truskawki, jeżyny, aronie, żurawiny)
  • Kiełki warzyw i zbóż
  • Zielona warzywa liściaste
  • Kasze i płatki pełnoziarniste
  • Dynia i bataty
  • Pomidory i ich przetwory
  • Chrzan i imbir
  • Warzywa cebulowe (por, czosnek, cebula, szczypior)
  • Cytrusy
  • Pietruszka, seler i marchewka
  • Zielona herbata liściasta
  • Kakao oraz dobrej jakości kawa, świeżo mielona
  • Orzechy, pestki i nasiona
  • Zioła i naturalne przyprawy
  • Dobrej jakości oleje z pierwszego tłoczenia

Ponieważ związki przeciwutleniające są bardzo zróżnicowane i nie da się wskazać, które z nich są najlepsze czy najskuteczniej działające – w diecie wskazane jest urozmaicenie. Dbając o różnorodność na talerzu, zwiększamy pewność, że dostarczymy ciału wszystkich wartościowych składników.

Może cię też zainteresować…