Jak zaparzyć kawę w kawiarce?

Jakiś czas temu pisałam o parzeniu kawy w aeropressie. Ponieważ ostatnio dużo eksperymentowałam z kawiarkami – pora na kolejny kawowy wpis. Jak zrobić kawę w kawiarce? To proste, ale parzenie czasem może nastręczać pewnych trudności. Kawiarka jest urządzeniem nieskomplikowanym, aczkolwiek bywa kapryśna. Dzięki mojemu przewodnikowi, unikniesz wielu problemów i wyeliminujesz błędy, przez które twoja kawa może być kiepska 🙂 . Wiem, o czym piszę – wszystko to przerobiłam na własnej skórze 🙂 . No to zaczynamy:

Rodzaje kawiarek – jak wybrać kawiarkę?

Zanim powiem ci, jak zrobić kawę w kawiarce, rzucę kilka informacji o kupowaniu kawiarek. Na rynku dostępne są generalnie dwa rodzaje kawiarek – aluminiowe i stalowe. Kawiarki aluminiowe są tańsze i najbardziej popularne, jednak kwestią kontrowersyjną pozostaje materiał ich wykonania. Aluminium, jeśli przechodzi do żywności i napojów – może być szkodliwe dla zdrowia. Z tego powodu wiele osób woli sięgnąć po kawiarki ze stali nierdzewnej.

Z innych różnic – kawiarki aluminiowe są zwykle nieco łatwiejsze do umycia. Kawiarki ze stali nierdzewnej, z którymi ja miałam do czynienia, posiadają wgłębienie w zbiorniku na kawę, które ciężko doczyścić (raczej nie wystarczy wypłukać). Nie wiem, czy jest to reguła, ale warto sprawdzić przed zakupem. Z drugiej strony na aluminium często robią się nieestetyczne zacieki, których nie ma na kawiarkach ze stali nierdzewnej.

Tip: do mycia trudno dostępnych wgłębień w zbiorniku kawiarki ze stali nierdzewnej polecam linijkę/ cienki patyczek po lodzie owinięte miękką ściereczką kuchenną.

Zarówno kawiarki aluminiowe jak i ze stali nierdzewnej nie nadają się do mycia w zmywarce. Do ich czyszczenia używamy tylko wody, bez detergentów (płynu do naczyń, czy mydła).

Kupując kawiarkę zwróć uwagę na kuchenkę, jaką dysponujesz. Kawiarki aluminiowe nie nadają się na płyty indukcyjne, możesz ich używać na gazie i płycie elektrycznej. Tych ze stali nierdzewnej możesz używać także na indukcji (z wyjątkiem niektórych modeli, np. tych malutkich, których płyta może nie „wykryć”).

Kawiarki różnią się rozmiarami („tz”). Przykładowo, 2 tz to dwa malutkie espresso (naprawdę malutkie). Pamiętaj, że nie zrobisz małej kawy dużą kawiarką – zawsze trzeba wsypać pełną miarkę kawy, chyba że użyjesz specjalnego adaptera (nie używałam, nie wypowiem się, jak to działa 🙂 )

Mielenie kawy do kawiarki

Z mieleniem kawy zawsze jest największa trudność, szczególnie jeśli jest się osobą początkującą. Ja na przykład do tej pory mam trudność z oceną stopnia zmielenia kawy. Można mi mówić „piasek, sól, miałko, grubiej” a i tak nie ogarniam 🙂 .

Kawa do kawiarki powinna być zmielona raczej drobno, nieco grubiej niż do ekspresu ciśnieniowego (czyli nie całkiem miałko). Jak zrobić kawę w kawiarce, jeśli nie wiesz jak ją zmielić? Dobrym rozwiązaniem jest na pierwszy raz kupić kawę w palarni/ sklepie z kawą i poprosić o zmielenie pod kawiarkę. Wiadomo, świeżo zmielona przed parzeniem kawa jest lepsza – ale dzięki temu będziemy mieć porównanie i potem lepiej mielić kawę samodzielnie. Oczywiście osoby, które nie mają młynka mogą cały czas posiłkować się gotową, mieloną kawą. Warto tylko zużyć ją do 3-4 tygodni po otwarciu.

Najważniejsze, by kawa była zmielona równomiernie, najlepiej w młynku żarnowym, a nie nożowym (czyli popularnym, elektrycznym siekaczu, który większość osób ma w domu). Więcej o moich doświadczeniach z mieleniem pisałam tutaj.

Do kawiarki używamy kawy średnio wypalonej, espresso medium roast. No chyba że lubimy mocno wypaloną włoską kawę (dark roast), to też jest ok.

Tip: Ilość kawy w ziarnach przed zmieleniem możesz wstępnie odmierzyć sitkiem z kawiarki.

Jeśli masz wagę, możesz po prostu zważyć ile kawy mieści się w twoim sitku i zapamiętać to. W kawiarce 2tz mieści się zwykle około 10 g kawy. Do mojej obecnej kawiarki 4tz wchodzi 15-16 g mielonych ziaren.

Jak zrobić kawę w kawiarce krok po kroku?

Na początek przygotuj mieloną kawę / zmiel ją w młynku bezpośrednio przed przyrządzeniem. A teraz lecimy z instrukcją:

1. Upewnij się, czy pod zbiornikiem na kawę zamontowane jest prawidłowo płaskie sitko oraz nieuszkodzona uszczelka.

2. Do sitka na kawę nasyp zmielone ziarna. Nie uklepuj, nie ugniataj. Możesz poruszać sitkiem by równomiernie rozprowadzić kawę lub bardzo delikatnie wyprostować jej powierzchnię palcem. Za każdym razem wsyp pełne sitko kawy (jeśli masz dużą kawiarkę a chcesz zrobić mniej kawy – możesz zaopatrzyć się w specjalny adapter).

Tip: Sitko ma u dołu lejek, przez co łatwo się wywraca podczas nasypywania kawy. Dla ułatwienia umieść je w kieliszku od wódki lub na jajka 🙂 .

3. Do dolnego zbiornika wlej wodę, tak by jej lustro znajdowało się tuż pod zaworkiem bezpieczeństwa. Zaworek musi być odsłonięty, żeby zadziałać, w razie zbyt dużego wzrostu ciśnienia w kawiarce.

Tip: Do kawiarki możesz wlać wodę częściowo podgrzaną z czajnika – skróci to czas przygotowania kawy, a sama kawa będzie miała krótszy kontakt z wysoką temperaturą. Korzystnie wpłynie to na jej smak – będzie miała więcej aromatu, a mniej goryczy. Uważaj, bo zbiornik szybko się nagrzewa – żeby skręcić kawiarkę, chwyć ją przez ściereczkę.

4. Do dolnego zbiornika włóż sitko. Jeśli drobinki kawy lub kropelki wody są w miejscu skręcenia kawiarki – usuń je.

5. Skręć kawiarkę – dość mocno, ale nie z całej siły. Jeśli używasz gorącej wody, uważaj, by się nie poparzyć.

6. Postaw kawiarkę na źródle ciepła (średnie grzanie). Na mojej płycie elektrycznej ustawiam poziom 6 (w 9-stopniowej skali).

Tip: Jeśli używasz płyty elektrycznej, która wolno się nagrzewa – włącz ją wcześniej – np. już mieląc kawę, by zdążyła się odpowiednio ocieplić.

Teraz musisz czekać na swoją kawę 🙂 .

Parzenie kawy w kawiarce

W zależności od tego, jak gorąca była woda i jak szybko nagrzał się palnik – kawa w kawiarce przygotuje się w kilkadziesiąt sekund lub kilka minut. Pod koniec parzenia można lekko zmniejszyć temperaturę, by pozwolić się kawie spokojnie zaparzyć.

Jak zrobić kawę w kawiarce – szczegóły, szczególiki:

1. Kawa powinna lać się równym brązowym strumieniem z obu otworków. Nie powinna parskać, pryskać, przerywać. W zależności od kawy i stopnia zmielenia może mieć różny kolor i gęstość.

Jeśli kawa parska, pryska i syczy być może była zbyt drobno zmielona, albo grzanie na palniku było zbyt duże. Po wyeliminowaniu tych przyczyn można szukać powodu w wadzie kawiarki. W tej sytuacji trzeba zareklamować urządzenie.

Jeśli kawa leje się tylko z jednego otworka, sprawdź, czy jeden brzeg kawiarki nie zsunął się poza źródło ciepła lub nie stoi na jego granicy.

2. Kawa powinna stopniowo wypełnić cały zbiornik i zaparzyć się mniej więcej w takiej ilości, jaką deklaruje producent – uwaga, często te deklaracje są zawyżone o około 30 ml, które zostają w fusach i na dnie zbiornika z wodą. Swoją drogą, nie martw się, że zostaje coś na dnie – dzięki temu zbiorniczek się nie przypali.

Nieprawidłowa sytuacja jest za to wtedy, gdy na dnie zbiornika zostaje sporo wody, a kawiarka robi za mało kawy. To może być wina uszczelki, wady fabrycznej, nieszczelnego zaworu lub niedostatecznie skręconej kawiarki. Czasem dzieje się tak po kilku-kilkunastu miesiącach użytkowania – wtedy trzeba wymienić zużytą uszczelkę.

Jeśli zawór bezpieczeństwa jest nieszczelny – wydobywa się z niego para, woda lub wyraźnie syczy – kawiarki nie można używać, trzeba ją wymienić.

3. Gdy kawa wypełni już zbiornik, a z otworków zacznie wydobywać się piana (towarzyszy temu bulgot) – kawiarkę natychmiast zdejmujemy z ognia i kończymy parzenie. Od razu przelewamy kawę do filiżanek lub schładzamy kawiarkę pod zimną wodą. Dzięki temu kawa nie przepali się i nie złapie goryczy.

Kawa z kawiarki

Kawiarka wydobywa czekoladowe i karmelowe nuty z kawy. Kawa jest gorzka, ale ma pełny, bogaty smak i aromat, który oczywiście zależy od użytych ziaren. Warto używać dobrej jakości, świeżo wypalonych ziaren, chociaż oczywiście nie każdy będzie się aż tak bardzo tym przejmował. Sama bardzo długo nie czułam różnicy. Dopiero teraz ma to dla mnie większe znaczenie.

Jak zrobić kawę w kawiarce i dostosować do swoich upodobań? Kawę z kawiarki możesz rozcieńczyć gorącą wodą i wykorzystać do przyrządzenia americano, lub wykorzystać jako bazę do pysznego latte lub cappuccino. Możesz eksperymentować z ziarnami, gatunkami i mieszankami. Mi osobiście smakują w kawiarce kawy z Brazylii, średnio wypalone.

Kawa kawiarkowa jest gęstsza i bardziej treściwa, niż kawa z aeropressa, ale nieco mniej „kopie”, co wynika z proporcji kawy do wody i technologii parzenia. Kiedyś częściej sięgałam po kawę z aeropressa, ale niedawno kawa z kawiarki wyjątkowo mi zasmakowała i zaczęłam częściej po nią sięgać.

Na koniec przypomnę jeszcze wpis o zdrowotnych właściwościach kawy, a jeśli nie chcesz go czytać – w dużym skrócie powiem ci, że [spojler alert] kawa nie jest „niezdrowa” 🙂 . Prawdopodobnie temat będę wkrótce mocniej rozwijać.